Köpeklerde Uyuz Tedavisi

Köpeklerde Uyuz Tedavisi
 Uyuz hastalığı, özellikle sokakta yaşayan köpeklerde sıkça karşılaştığımız bir deri hastalığıdır. Farklı şekillere sahip, çeşitli bir hastalık olmasına rağmen hastalığın temel nedeni mikroskobik boyuttaki canlıların dostumuzun deri altına yerleşmesidir. Farklı çeşitleri olmakla birlikte ülkemizde en sık karşılaşılan uyuz etkeni dermodex olarak görülmektedir.
Köpeklerde çok sık karşılaşılan ve deri üzerinde yaşayan dermodex paraziti çoğu zaman herhangi bir soruna sebebiyet vermemekte hatta doğum sırasında anne köpekten yavru köpeğe geçtiği görülebilmektedir. Uyuz hastalığının ortaya çıkması için köpeğinizin bağışıklık sisteminde ciddi bir zayıflama olması gerekmektedir. Bağışıklık sistemindeki zayıflık, onun derisinde bulunan parazite karşı savaşamamasına neden olacaktır. Bu sebeple özellikle bağışıklık sistemi henüz yeterince gelişmemiş olan köpeklerde ve derinin incelmesine sebep olduğu için sık banyo yaptırılan köpeklerde uyuz hastalığının görülme oranları çok yüksektir.
 
Uyuz Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

• Şiddetli kaşıntı (Fakat bazı uyuz türlerinde kaşınma görülmeyebilir)
• Tüy dökülmesi (Köpeğinizin lokal olarak tüyleri dökülebileceği gibi tüm tüylerinde de dökülme gözlemlenebilmektedir.)
• Deride kalınlaşma
• Deride ve tüylerde ağır koku
• Deride kabuklanma ve pullanma
• Yaralar oluşması
• Cilt renginde koyulaşma
• Kızarıklık

Dostunuzda bu belirtilerden bir veya birkaçı bulunuyorsa en kısa sürede veteriner hekiminize başvurmanız doğru bir tercih olacaktır.
 
Köpeğim Uyuz Oldu Ne Yapmalıyım?
Öncelikle yukarıda sıralanan belirtilerden bir veya birkaçına sahip olduğunu düşünüyorsanız en kısa sürede veteriner hekiminize danışmanız ilk yapmanız gereken şey olacaktır. Veteriner hekiminizin gözetiminde başlanan tedavi yöntemi çerçevesinde tedavisini düzenli bir şekilde sürdürmeniz de ikinci önemli konudur. Bunlarla birlikte tedavi süresince köpeğinizin mama ve su kabının hijyenine her zamankinden daha fazla dikkat etmeniz ve bağışıklık sistemini güçlendirecek bir beslenme programı uygulamanız yerinde olacaktır.
 
Köpeklerde Uyuz İnsana Geçer mi?
Köpeklerde uyuza sebep olan etkenlerin insan vücuduna yerleşip üreyebilmeleri çok zor bir ihtimaldir. Dolayısıyla köpeklerde uyuz etkenlerinin insanlara bulaşıp uyuza sebebiyet vermesi çok sık görülmemektedir. Ancak yine de aşırı stres gibi bağışıklık sistemini zayıflatan durumlarda veya açık yaralarda karşılaşılma ihtimali düşük de olsa vardır. Bu durumlarda uyuz hastalığına sahip dostlarımızla yakın temastan kaçınılması riski yok edecektir.
 
Köpeklerde Uyuz İlaçları
Köpeğinizdeki uyuz hastalığının etkenine göre verilen ilaçlar ve tedavi yöntemleri de farklılaşabilmektedir. Ancak en sık rastlanan dermodex etkenine yönelik uygulanan tedavilerde amitraz, benzoyl peroksit ve sülfür içeren solüsyonlar ile yıkama yöntemi kullanılmaktadır. Bununla beraber ivermektin içeren ilaçların kullanılması ile de tedavi yapılmaktadır. Hem yıkama hem de ivermektin içeren ilaçların kullanılması oldukça risklidir ve mutlaka bir veteriner gözetiminde yapılmalıdır. Ayrıca amitrazın toksik olması sebebiyle de oldukça dikkatli olunmalıdır.
 
Collie ve Alman Çoban Köpeği gibi ırklarda ivermektin kullanımı riskli olabilmektedir. Bu yüzden ivermektin yerine milbemycin kullanılmaktadır.
Sarcoptes etkenli uyuzlarda selamektin ya da moxidectin kullanılmaktadır.
Cheyletiella etkenli uyuzlarda amitraz veya pyrethirin içeren solüsyonlarla yıkama yapılmaktadır.
 
Köpeklerde Uyuz Şampuanı ve Kullanımları

• Demodex etkenine bağlı oluşan uyuzlarda;

Köpeğinizin özelliklerine ve hastalığın seviyesine göre farklılık göstermekle birlikte kullanılan bazı yöntemler şu şekildedir. Eğer uyuz tüm vücuda yayılmamışsa lezyon olan bölge tıraşlandıktan sonra amitraz, benzoyl peroksit veya sülfür içeren solüsyonlar ile bölgenin yıkanması yeterli olmaktadır. Eğer tüm vücuda yayılmışsa yine tüm vücut tıraşlandıktan sonra medikal şampuanlarla yıkama yapılmasının yanında oral yolla ilaç tedavisi veya iğne tedavisi de gerekebilmektedir.

• Sarkoptes etkenine bağlı oluşan uyuzlarda;

Sarkoptes etkenine bağlı uyuzlarda tedavi süresi bir ay gibi bir süre devam etmektedir ve çoğunlukla oral yolla kullanılan ilaçlar tercih edilmektedir. Ancak bunun yanında yine topikal amitraz içeren solüsyonlar ve antibakteriyel şampuanlar ile yıkama destek tedavi yöntemi olarak uygulanabilmektedir.

• Cheyletiella etkenine bağlı oluşan uyuzlarda;

Amitraz ya da pyrethirin içeren solüsyon veya şampuanlar ile 2 ay boyunca hafta 1 kez sorunlu bölgenin yıkanması tedavisi uygulanmaktadır. Ayrıca sülfür içeren daldırma solüsyonları hastalıklı bölgelere uygulanmaktadır.
 
Köpeklerde Uyuz İğnesi 
Erken dönemlerde fark edilmeyen ya da belirtilerin üzerinde durulmadığı durumlarda şampuan veya solüsyon tedavisi ne yazık ki yetersiz kalmaktadır. İvermektin, milbemycin gibi etken maddelere sahip ilaçların hap veya iğne halleri tedavi yöntemi olarak kullanılmaktadır. İvermektin de tıpkı amitraz gibi toksik bir madde olduğu için mutlaka veteriner hekiminizin önerdiği dozda hatta onun gözetiminde uygulanması gerekmektedir.
Bununla birlikte ilerlemiş uyuz hastalıkları enfeksiyon durumunu ortaya çıkarabilmektedir. Bu durumda yine veteriner hekiminiz gözetiminde antibiyotik tedavisine başlanması gerekecektir.
 
Köpeklerde Doğal Uyuz Tedavisi
Bu dönemde her şeyden önce köpeğinizin yaşam alanının sürekli temiz ve steril olması en önemli noktadır. Fakat bunun haricinde erken dönemde fark edilen belirtiler ve konulan teşhis durumlarında köpeğiniz için bitkisel yöntemler de kullanabilirsiniz.

• Bu yöntemlerden en sık ve en kolay uygulanan yöntem sirke yöntemi Pastörize edilmiş elma sirkesi ile kaşıntı olan bölgeyi temiz bir bez ya da sünger yardımıyla silmeniz hem tedavi sürecini hızlandıracak hem de dostunuzun kaşıntısını azaltarak onu rahatlatacaktır. Elma sirkesini aynı zamanda yemeklerine (köpeğinizin boyutuna göre bir çay kaşığı veya bir yemek kaşığı aralığında) ekleyebilirsiniz.
• Derisine süreceğiniz zeytinyağı hem bölgedeki parazitleri öldürecek hem de kaşıntıyı azaltacaktır.
• Kabuklarıyla birlikte dilimlediğiniz bir adet limonu kaynar suya atarak demleyebilir, soğuduktan sonra limonlu suyu köpeğinizin derisine temiz bir bez yardımıyla kompres yapabilirsiniz.
• Evde uygulayacağınız bu yöntemler haricinde, medikal ürün olarak satışı yapılan bitkisel içerikli solüsyon ve şampuanlar da köpeğinizin tedavi sürecinde destek olarak kullanılabilmektedir. Ayrıca E, C vitaminleri ve balık yağı da kaşıntı giderici ve deri onarıcı olarak bilinmektedir, köpeğinizin beslenme programına bunları da ekleyebilirsiniz. Özellikle tedavi sürecinde yoğun kimyasal ilaçlara maruz kalan köpeğiniz için bu dönemde bitkisel ürünler tercih etmeniz bir miktar rahatlamasını sağlayacaktır.

 
Kaşınan Köpeğinizi Rahatlatma Yöntemleri
Her türlü kaşıntı köpeğiniz için oldukça rahatsız edicidir. Fakat özellikle bir hastalığın sebep olduğu kaşıntılar daha şiddetli olacağı için yapacağınız birkaç hamle onları bir nebze olsun rahatlatabilecektir.

• Öncelikle kaşımamanız en doğru şey olacaktır. Çünkü kaşınan bölgeyi kaşımanız, kaşınmayı azaltmayacak aksine arttıracaktır. Fakat köpeğiniz dişleri ve tırnaklarıyla şiddetli bir şekilde kaşınıyorsa, avuç içlerinizle kaşımanız kaşıntıyı onun diş ve tırnaklarına göre hafifletecektir.
• Sıcak veya ılık su kaşınmayı arttıracaktır. Bu sebeple soğuk su ile köpeğinize banyo yaptırmak kaşıntıyı hafifletecektir. Suyun içine ekleyeceğiniz epsom tuzu, karbonat veya yulaf unu da bu etkiyi arttıracaktır. Fön makinesi kullanmak yerine havluyla ve sadece bastırarak kurulamanız daha doğru olacaktır. Fakat fön makinesi kullanmanız gerekiyorsa da soğuk ayarında kullanmalısınız.
• Balık yağlarının kaşıntıyı hafiflettiğinden bahsetmiştik. Bu sebeple yemeklerine ekleyeceğiniz balık yağı da kaşıntısını hafifletecektir.
• Bazı köpeklerde etkili olmama ihtimali ile birlikte anti alerjik ilaçlar da kaşıntıyı rahatlatıcı olabilmektedir. Fakat kullanımı ve dozu için öncelikle veteriner hekiminize danışmanız daha doğru olacaktır.

 
Köpeğinizin Uyuz Hastalığına Yakalanmaması İçin Alınabilecek Önlemler

• Bu önlemlerden en önemlisi dostumuzu çok sık yıkamamak olacaktır. Dostunuzu sürekli yıkamanız derisinde incelmeye ve incelme de derisinin uyuz etkenlerine açık olmasına neden olacaktır.
• Köpeğinizin beslenme düzenine ve mamasının besin değerlerine karşı dikkatli olmanız köpeğinizin bağışıklı sistemi açısından oldukça önemlidir. Ayrıca düzenli aşı ve sağlık takibini yaptırmanız da bağışıklık sisteminin düzenli takip edilmesini sağlayacaktır.
• Bunların haricinde köpeğinizin diğer köpeklerle olan iletişimini de gözetim altında bulundurmanız oldukça önemli bir noktadır. Uyuz hastalığı olan köpeklerin kullandıkları mama ve su kapları veya herhangi bir malzemeyle köpeğinizin yakın temas halinde bulunması uyuz riskini arttıracaktır.

 
*Köpeğiniz hakkında en doğru bilgiye ulaşmak için lütfen veteriner hekiminize danışınız.